Vezirköprü İlçesi Türkmen Mahallesinde İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi tarafından sofralık çizme yeşil zeytin ve Salamura zeytin kurulumu hakkında çiftçilere eğim verildi.

Türkmen Mahallesinde gerçekleştirilen eğitimde İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölüm hocası Prof. Dr. Ahmet Hilmi Çon sofralık çizme yeşil zeytin ve Salamura zeytin kurulumu hakkında bilgi verdi.

Samsun’da geçmişte olduğu gibi Zeytin Tarımını tekrar canlandırmak amacı ile Vezirköprü, Yakakent, Alaçam, Bafra, 19 Mayıs, Atakum ve İlkadım ilçelerimizde 2020 yılında 1500 adet, 2021 yılında 6000 adet ve 2022 yılında 7800 adet olmak üzere toplamda 15300 adet Gemlik çeşidi Zeytin fidanı 510 dekar alana dikilmiştir.

İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yapılan proje ile Samsun ilinde tütün- buğday üretimi yapılması zor meyilli alanlarda, makinalı tarıma uygun (buğday) olmayan, ortalama buğday verim değerleri düşük olan ve rakım, yağış ve iklim istekleri yönü ile ekonomik olarak zeytin üretimi yapılabilecek, şehir merkezlerine uzak alanlarda, geleneksel alışkanlıkları ile tarımsal üretim yapan bu üreticilere daha kazançlı alternatif üretim olarak zeytin yetiştiriciliğini teşvik etmek, üreticinin gelir ve kazancını artırmak amaçlanıyor.

Gerçekleştirilen eğitime çiftçilerin yanısıra İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, Vezirköprü Kaymakamı Halid Yıldız, Vezirköprü Belediye Başkanı İbrahim Sadık Edis , Vezirköprü Ziraat Odası Başkanı Arslan Kaya ve İlçe Müdürümüz Yakup Çağlıyan katıldı.

Zeytin, Türkiye’de çok geniş bir yayılım alanı bulmuştur. Türkiye’nin 81 ilinin 41’inde, 843 ilçenin 270’inde zeytin üretimi yapılmaktadır. Üretimin % 53’ü Ege Bölgesinde, % 18’i Marmara Bölgesinde, % 23’ü Akdeniz Bölgesinde, % 6’sı Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ve % 0,2’si de Karadeniz Bölgesinde gerçekleştirilmektedir.

Ülkemizde en az zeytin yetiştirilen bölge Karadeniz Bölgesidir. Toplam ağaç varlığının %0,4 ünü ve Ülkemiz tane üretiminin %0,2 sini oluşturan Karadeniz Bölgesi; alan ve üretim bakımından altıncı sırada yer almaktadır. 2021 yılında TÜİK verilerine göre Samsun da 251 dekar alanda 43 ton sofralık zeytin üretimi ile yukarıya doğru bir ivme kazandığı ve bu değerin 7 yılın sonunda katlanarak büyüdüğünü göreceğiz.

İlimizde geçmişte olduğu gibi Zeytin Tarımını tekrar canlandırmak amacı ile Vezirköprü, Yakakent, Alaçam, Bafra, 19 Mayıs, Atakum ve İlkadım ilçelerimizde 2020 yılında 1500 adet, 2021 yılında 6000 adet ve 2022 yılında 7800 adet olmak üzere toplamda 15300 adet Gemlik çeşidi Zeytin fidanı 510 dekar alana dikilmiştir.

Bu projeler ile Samsun İlimizde tütün- buğday üretimi yapılması zor meyilli alanlarda, makinalı tarıma uygun (buğday) olmayan, ortalama buğday verim değerleri düşük olan ve rakım, yağış ve iklim istekleri yönü ile ekonomik olarak zeytin üretimi yapılabilecek, şehir merkezlerine uzak alanlarda, geleneksel alışkanlıkları ile tarımsal üretim yapan bu üreticilere daha kazançlı alternatif üretim olarak zeytin yetiştiriciliğini teşvik etmek, üreticinin gelir ve kazancını artırmak amaçlanmaktadır.

Kurulacak zeytinlikler; fidanların dikiminden ekonomik olarak verim çağına gelinceye kadar İl/İlçe Müdürlüğü teknik personelince izleme, takip ve eğitim çalışmaları sürdürülmekte olup hasat ve hasat sonrası salamura vb. eğitimleri de verilmektedir.

Yemeklik zeytin beslenme yönünden büyük önem taşır. Kalori değeri oldukça yüksek olup bileşiminde % 15–25 yağ bulunur. Ayrıca kalsiyum, demir, sodyum, potasyum gibi mineral maddeleri, çeşitli vitaminleri, karbonhidrat ve proteinleri de içermektedir.

Zeytin, hasadı takiben taze olarak tüketilmesi olanaksız ender ürünlerden biridir. Çünkü yeşil ve siyah olgunlukta aşırı acı tatta olup işleme ile bu acılığın mutlaka giderilmesi yani tüketilebilecek düzeye düşürülmesi gerekmektedir. Zeytine acılık veren madde bileşiminde bulunan oleuropeindir. Oleuropein glikozit yapıda bir polisakkarittir ve meyvenin ham döneminde fazla miktarda bulunurken olgunlaşmanın ilerlemesi ile azalmaktadır. Ancak olgunlaşma ile meydana gelen azalma hiçbir zaman meyvenin taze olarak tüketimine olanak vermemektedir.

İşlenme şekline göre tüketime ayrılan zeytin tanelerinden yağlık tüketim dışındaki zeytinler genellikle sofralık tüketim içi ayrılmakta ve bunlar sofralık zeytin olarak adlandırılmaktadırlar.

Sofralık zeytin; uluslararası standartta kültüre alınmış zeytin çeşitlerinin işlenebilecek olgunlukta hasat edilen meyvelerinin belirli teknik usullerle acılığının giderilip, tüketimine izin verilen katkı maddeleriyle birlikte veya sade olarak ambalajlanmış, yeme olgunluğu kazanan zeytin taneleri olarak tanımlanmakta ve siyah, yeşil ve rengi dönük (pembe) zeytin olarak sınıflandırılmaktadır.

Her çeşit zeytin sofralık olarak işlenebilir. Fakat kalitede farklılık oluştuğu için siyah, yeşil ve rengi dönük olarak ayrılan sofralık zeytinler farklı işleme teknikleri kullanılarak tüketime hazırlanır. Genellikle et oranı fazla, çekirdeği küçük, etinden ayrılabilir, kabuğu ince ve esnek, şeker oranı yüksek ve yağ oranı tercihen düşük çeşitler sofralık olarak işlenir. Sofralık zeytinler işlendikten sonra tüketime çekirdekli, ezme, biberli, havuçlu, badem dolgulu ve dilimli zeytin şeklinde sunulmaktadır.

Vezirköprü ilçesi, Türkmen Mahallesinde İl Müdürlüğü olarak toplanan zeytinlerin değerlendirilmesi kapsamında tüketime yönelik olarak Ondokuzmayıs Üniversitesi Gıda Mühendisliği bölüm hocası Prof.Dr.Ahmet Hilmi ÇON hocamız sofralık çizme yeşil zeytin ve Salamura zeytin kurulumu hakkında bilgi vereceklerdir.